ในบรรดาขนมไทยโบราณมากมายที่เราคุ้นเคย “ขนมเรไร” ถือเป็นขนมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวและมีประวัติความเป็นมายาวนานกว่า 200 ปี แม้จะไม่ค่อยเป็นที่รู้จักในหมู่คนรุ่นใหม่เท่าไรนัก แต่ขนมเรไรกลับแฝงไปด้วยเสน่ห์จากรสชาติหอมหวาน และกลิ่นควันเทียนอันเย้ายวนใจ ขนมเรไรมีลักษณะพิเศษจากเส้นแป้งนุ่มๆ ที่ถักทอเป็นก้อนกลมขนาดพอดีคำ พร้อมกับสีสันอ่อนๆ จากสีธรรมชาติ ซึ่งให้ความรู้สึกถึงความปราณีตที่ถูกสรรค์สร้างจากภูมิปัญญาของคนไทยตั้งแต่สมัยโบราณ
นอกจากความสวยงามแล้ว ขนมเรไรยังสะท้อนให้เห็นถึงความพิถีพิถันในการทำและความรักความสามัคคีในครอบครัวที่ช่วยกันสร้างสรรค์ขนมนี้ขึ้นมาในวันหยุดหรือโอกาสพิเศษ แม้ปัจจุบันขนมเรไรจะเริ่มหายากตามท้องตลาด แต่รสชาติที่หอมหวานละมุนและเนื้อสัมผัสที่นุ่มนวลนั้น ทำให้ขนมเรไรยังคงเป็นที่หลงใหลในใจของผู้ที่เคยได้ลิ้มลองเสมอ
ในบทความนี้ ฉันจะพาคุณไปเรียนรู้เกี่ยวกับความพิเศษของขนมเรไรอย่างละเอียด ตั้งแต่เรื่องราวความเป็นมาจนถึงวิธีการทำแบบดั้งเดิม พร้อมเคล็ดลับเฉพาะจากประสบการณ์ของเชฟที่จะทำให้คุณสามารถทำขนมเรไรโบราณที่หอมหวานละมุนเหมือนต้นตำรับได้เองที่บ้านค่ะ
ประวัติความเป็นมาของขนมเรไร
ขนมเรไรเป็นขนมไทยโบราณที่มีอายุกว่า 200 ปี ชื่อของขนมนี้มีที่มาจากลักษณะของเส้นขนมที่พันกันคล้ายรังนก หรือ “รังไร” ที่เราเรียกกันในสมัยก่อน ขนมเรไรถือเป็นขนมที่สืบทอดภูมิปัญญาชาวบ้านมาจากสมัยที่คนไทยทำการเกษตร และมีเวลาว่างจากการทำนา ทำสวน พวกเขาใช้เวลานั้นในการสร้างสรรค์ขนมเรไรจากวัตถุดิบง่ายๆ ที่มีอยู่ในบ้าน
นอกจากความอร่อยแล้ว ขนมเรไรยังถือเป็นขนมที่มีความหมายดี เนื่องจากคำว่า “เรไร” หรือ “รังไร” เปรียบเสมือนการรวมตัวของครอบครัวและความสามัคคี ดังนั้นในโอกาสสำคัญ เช่น งานมงคล ขนมนี้มักจะถูกทำขึ้นมาเพื่อเสิร์ฟให้แขกผู้ใหญ่ได้ลิ้มลอง
ส่วนผสมและวัตถุดิบ
ก่อนที่จะเริ่มทำขนมเรไร สิ่งสำคัญคือต้องเตรียมวัตถุดิบที่มีคุณภาพและสดใหม่ ฉันมักจะเลือกซื้อวัตถุดิบจากตลาดสดที่คัดสรรค์จากแหล่งที่ปลูกแบบออร์แกนิก มาดูกันเลยค่ะว่าต้องใช้ส่วนผสมอะไรบ้าง
ส่วนผสมหลักสำหรับขนมเรไร
- แป้งข้าวเจ้า 1 ถ้วยตวง
- แป้งเท้ายายม่อม 1 ช้อนโต๊ะ
- น้ำ 1/2 ถ้วยตวง
- กะทิ 1/2 ถ้วยตวง
- ดอกอัญชัน (ใช้ทำสีฟ้า)
- ดอกเฟื่องฟ้า (ใช้ทำสีชมพู)
ส่วนผสมกะทิราด
- กะทิ 1 ถ้วยตวง
- น้ำตาลทราย 3 ช้อนโต๊ะ
- เกลือ 1/4 ช้อนชา
- แป้งข้าวเจ้า (ละลายน้ำ) 1 ช้อนโต๊ะ
ส่วนผสมน้ำตาลงา
- งาขาวคั่ว 1/2 ถ้วยตวง
- น้ำตาลทราย 1/2 ถ้วยตวง
- เกลือ เล็กน้อย
- มะพร้าวทึนทึกขูดฝอย 200 กรัม
- เทียนหอม สำหรับอบขนม
ขั้นตอนการทำขนมเรไรแบบละเอียด
การทำขนมเรไรไม่ใช่เรื่องยาก แต่ต้องใช้ความพิถีพิถันและความใจเย็นในทุกขั้นตอน เรามาเริ่มทำขนมเรไรตามสูตรโบราณไปพร้อมกันค่ะ
1. การเตรียมแป้ง
ขั้นตอนแรกเราจะทำแป้งสำหรับตัวขนมเรไร ดังนี้ค่ะ:
- ผสมแป้งข้าวเจ้าและแป้งเท้ายายม่อมเข้าด้วยกันในชามขนาดใหญ่
- ค่อยๆ ใส่น้ำทีละน้อย แล้วนวดแป้งให้เข้ากัน จนกระทั่งแป้งเนียนและไม่ติดมือ
- เติมกะทิทีละน้อยเพื่อให้แป้งมีความชุ่มชื้นและนุ่มมากขึ้น
2. การทำเส้นขนมเรไร
- แบ่งแป้งที่นวดเรียบร้อยแล้วออกเป็นส่วนๆ และใส่สีจากธรรมชาติ เช่น สีฟ้าจากดอกอัญชัน หรือสีชมพูจากดอกเฟื่องฟ้า
- นำแป้งมาผ่านแม่พิมพ์เพื่อให้กลายเป็นเส้นเล็กๆ คล้ายเส้นไหม
- จับเส้นแป้งให้เป็นก้อนเล็กๆ ขนาดพอดีคำ
3. การนึ่งขนม
- นำขนมที่จับเป็นก้อนเล็กๆ แล้วไปนึ่งในซึ้งที่ตั้งน้ำเดือด ใช้เวลาประมาณ 5 นาทีจนขนมสุก
- เมื่อขนมสุกแล้วนำออกมาพักให้เย็นก่อนที่จะนำไปจัดจาน
4. การเตรียมน้ำกะทิราด
- ในระหว่างที่รอขนมเย็น ให้เริ่มทำกะทิราด โดยนำกะทิ น้ำตาลทราย และเกลือ ใส่ในหม้อขนาดเล็ก
- นำไปตั้งไฟอ่อน ค่อยๆ คนให้ส่วนผสมเข้ากันดีและรอจนกะทิเริ่มข้น
- เพิ่มแป้งข้าวเจ้าที่ละลายน้ำไว้ลงไปเพื่อเพิ่มความหนืดให้กับน้ำกะทิ
5. การทำงาน้ำตาล
- งาขาวคั่วและน้ำตาลทรายผสมเข้าด้วยกัน ใส่เกลือเล็กน้อยเพื่อให้ได้รสชาติกลมกล่อม
- ตักมะพร้าวขูดฝอยโรยบนหน้าขนม
6. การอบควันเทียน
- นำขนมที่จัดเสิร์ฟแล้วไปอบควันเทียนเพื่อให้ได้กลิ่นหอมของควันเทียน เพิ่มความละมุนในทุกคำที่ทาน
เคล็ดลับจากเชฟ
การทำขนมไทยต้องอาศัยความใส่ใจและความละเอียดอ่อนในทุกขั้นตอน ฉันมีเคล็ดลับเล็กๆ น้อยๆ ที่จะทำให้ขนมเรไรของคุณอร่อยและสวยงามค่ะ
- การนวดแป้ง: อย่าลืมนวดแป้งให้เนียนที่สุด เพราะความเนียนของแป้งจะทำให้เส้นขนมนุ่มและไม่ขาดง่าย
- การใส่สีธรรมชาติ: สีจากธรรมชาติไม่เพียงแค่ปลอดภัย แต่ยังเพิ่มความสวยงามให้กับขนมอีกด้วย ลองผสมสีจากดอกอัญชัน ดอกเฟื่องฟ้า หรือแม้กระทั่งใบเตยเพื่อเพิ่มความสดใส
- การอบควันเทียน: หากต้องการให้ขนมหอมแบบไทยๆ อย่าลืมอบควันเทียนก่อนเสิร์ฟ กลิ่นหอมนี้จะทำให้ขนมของคุณแตกต่างจากขนมทั่วไป
ความพิเศษของขนมเรไรมันม่วง
สำหรับใครที่อยากลองทำขนมเรไรแบบที่มีความแตกต่างและทันสมัย ฉันขอแนะนำขนมเรไรมันม่วงค่ะ โดยการใช้มันม่วงและใบเตยเพื่อเพิ่มสีสันและกลิ่นหอมสดชื่นให้กับขนม
ส่วนผสมเพิ่มเติม
- มันม่วงนึ่งบด 1/2 ถ้วยตวง
- น้ำใบเตย 1/4 ถ้วยตวง
ขั้นตอนการทำขนมเรไรมันม่วง
- ผสมมันม่วงนึ่งบดกับแป้งที่นวดแล้ว จากนั้นเติมน้ำใบเตยลงไป
- กวนส่วนผสมด้วยไฟอ่อนจนเข้ากัน แล้วนำแป้งไปอัดผ่านแม่พิมพ์เป็นเส้นๆ จับเป็นก้อนกลม
- นึ่งขนมจนสุก แล้วราดด้วยน้ำกะทิข้นๆ เสิร์ฟพร้อมน้ำตาลงาและมะพร้าวขูด
ขนมเรไร: ขนมไทยที่เหมาะกับทุกโอกาส
ขนมเรไรไม่เพียงแค่เป็นขนมที่ทำได้ง่ายและอร่อยเท่านั้น แต่ยังเป็นขนมที่เหมาะสำหรับทุกโอกาส ไม่ว่าจะเป็นงานมงคลหรืองานเลี้ยงต่างๆ ขนมเรไรสามารถเป็นของหวานที่สร้างความประทับใจให้กับทุกคนได้ นอกจากนี้ การใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติยังช่วยเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการ และเป็นมิตรต่อสุขภาพ
สรุป
ขนมเรไรเป็นขนมไทยโบราณที่ไม่เพียงแต่อร่อย แต่ยังมีเรื่องราวและประวัติความเป็นมาที่น่าสนใจ การทำขนมเรไรด้วยตัวเองไม่ใช่เรื่องยาก หากเรามีความตั้งใจและความใส่ใจในรายละเอียด การทำขนมเรไรที่บ้านยังเป็นโอกาสดีที่จะได้สร้างความสนุกสนานและความอบอุ่นในครอบครัว
ไม่ว่าคุณจะเป็นคนที่ชื่นชอบการทำขนมหรือเพิ่งเริ่มต้น ขนมเรไรก็เป็นตัวเลือกที่ดีให้คุณได้สัมผัสถึงความอร่อยและเสน่ห์ของขนมไทยโบราณอย่างแท้จริง ลองทำตามสูตรที่ฉันได้แชร์ไป แล้วคุณจะหลงรักในเส้นนุ่มๆ และกลิ่นหอมของขนมเรไรแบบไม่รู้ตัวค่ะ